Mogelijke oplossing voor inteeltproblemen Friese paarden

Waterhoofden, dwerggroei, gewrichtsproblemen... het Friese paardenras kampt met allerlei inteeltproblemen. Toch is onderzoeker Bart Ducro voorzichtig optimistisch. Volgens hem kunnen de problemen binnen één paardengeneratie worden opgelost.

Bart Ducro heeft aan het Wageningen University & Reseach Centre de inteeltcijfers van de gehele populatie Friese paarden - uit heden en verleden - in kaart gebracht. Uit dat onderzoek blijkt dat het inteeltpercentage een kleine 16 procent is, met individuele uitschieters naar zelfs 38 procent. Het probleem is snel te verhelpen door alle stamboekhengsten allemaal evenveel merries te laten dekken. "Maar de praktijk is dat iedereen met kampioenen wil fokken, of via lijnenteelt verbeteringen zoekt," zegt Ducro. Naast een verscherpte deklimitering zou de fokkerij volgens hem ook meer rekening moeten houden met het verwantschapspercentage: hoe dicht staat een hengst genetisch gezien bij het gemiddelde van de populatie? Ducro: “Gebruik hengsten die daar wat verder weg van staan, die als het ware ‘uitgeteeld’ zijn, in populaire lijnen. Of zet merries met een laag verwantschapspercentage in als hengstenmoeder. Samen met het stamboek denken we na over systemen hiervoor.”

De jongste troef bij het gezonder maken van het Friese ras is de inzet van moleculaire genetica om erfelijke problemen te lokaliseren. De volgende stap is dan het ontwikkelen van een DNA-test. Volgens Ducro is dat geen verre toekomstmuziek. “In anderhalf tot twee jaar tijd hebben we wel een test voor aandoeningen die enkelvoudig vererven, zoals dwerggroei en  waterhoofd.” Ducro wil echter niet zomaar alle dragers van erfelijke aandoeningen uitselecteren. “Daarmee creëer je een te kleine en te eenvormige populatie, die op termijn weer zal zorgen voor nieuwe inteeltproblemen.”

Ducro spreekt in een interview met het blad Levende Have over de kentering in bewustzijn die hij waarneemt, zowel bij het stamboek als bij de fokkers. "Binnen één paardengeneratie kunnen we de problemen de baas zijn." Kan de kleinschalige paardenhouder dan maar beter wachten met het kopen van een Fries tot het ras weer gezond is? "Nee, juist niet," zegt Ducro. "De particuliere koper moet bewust kiezen voor een Fries uit verantwoorde, ‘uitgeteelde’ foklijnen. Als de particulier zijn handen nu van de Fries af trekt, wordt de populatie nog kleiner en uniformer. Dan sterft dit unieke ras misschien alsnog uit."

(Bron: Levende Have)